Thành lập công ty có cần bằng cấp, chứng chỉ hành nghề không

Thành lập công ty có cần bằng cấp, chứng chỉ hành nghề không? Những ngành nghề nào yêu cầu phải có bằng cấp, chứng chỉ hành nghề mới được hoạt động? Cùng PHÚ THỌ tìm lời giải trong bài viết dưới đây nhé!

Căn cứ pháp lý

• Luật Đầu tư 2020;
• Nghị định 31/2021/NĐ-CP;
• Luật chuyên ngành với từng ngành nghề cụ thể.

Thành lập công ty có cần bằng cấp, chứng chỉ hành nghề không?

Theo hướng dẫn của Luật Doanh nghiệp 2020 và Nghị định 01/2021/NĐ-CP, trong hồ sơ thành lập công ty, doanh nghiệp nộp lên Phòng Đăng ký kinh doanh - Sở KHĐT, đều không có yêu cầu cung cấp bằng cấp hay chứng chỉ hành nghề. 

Hơn nữa, tại Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020 chỉ quy định cá nhân, tổ chức thuộc các đối tượng sau không được phép thành lập và quản lý doanh nghiệp như: Cán bộ, công chức - viên chức nhà nước; người hoạt động trong lực lượng quân đội, công an; người đang chấp hành hình phạt tù hoặc người mất năng lực hành vi dân sự… Không có quy định nào cấm người không có bằng cấp không được thành lập công ty, doanh nghiệp. Do đó, người không có bằng cấp nhưng có năng lực, điều kiện kinh tế vẫn có thể thành lập công ty.

Tuy nhiên, việc thành lập công ty còn phụ thuộc vào ngành nghề doanh nghiệp đăng ký. Cụ thể, theo thống kê riêng của PHÚ THỌ, ngoài những ngành nghề thông thường doanh nghiệp có thể tự do đăng ký khi thành lập, thì còn có 227 ngành nghề có điều kiện được quy định trong Luật Đầu tư. Vậy trong những ngành nghề này có ngành nghề nào đặc biệt yêu cầu phải có chứng chỉ hoặc bằng cấp mới được thành lập doanh nghiệp không? Cùng PHÚ THỌ giải đáp ngay dưới đây. 

Các ngành nghề cần bằng cấp, chứng chỉ hành nghề khi thành lập công ty

Dưới đây là những ngành nghề kinh doanh có điều kiện, yêu cầu bắt buộc phải có chứng chỉ hoặc bằng cấp mới được thành lập doanh nghiệp.

1. Hành nghề luật sư như thành lập văn phòng luật sư, công ty luật

• Luật sư đứng ra thành lập văn phòng luật sư hoặc công ty luật phải cung cấp bản sao Chứng chỉ hành nghề luật sư, Thẻ luật sư khi nộp hồ sơ thành lập công ty luật hoặc văn phòng luật.

2. Doanh nghiệp hoạt động ngành nghề đấu giá tài sản

• Trong hồ sơ thành lập doanh nghiệp phải có chứng chỉ hành nghề đấu giá của chủ doanh nghiệp tư nhân hoặc chứng chỉ hành nghề đấu giá của thành viên hợp danh, Tổng giám đốc/Giám đốc công ty hợp danh (bản sao công chứng hoặc bản sao kèm bản chính để đối chiếu).

3. Doanh nghiệp kinh doanh chứng khoán

• Trong hồ sơ thành lập doanh nghiệp phải có chứng chỉ hành nghề chứng khoán của Tổng giám đốc (Giám đốc) và tối thiểu 3 nhân viên của công ty.

4. Công ty kinh dịch vụ kế toán

• Có ít nhất 2 người là kế toán viên hành nghề, tức là đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề dịch vụ kế toán, trong 2 người đó phải có 2 thành viên góp vốn (đối với công ty TNHH) hoặc 2 thành viên hợp danh (đối với công ty hợp danh) hoặc chủ doanh nghiệp tư nhân. 
• Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp cũng phải là kế toán viên hành nghề.

➤➤Tham khảo bài viết: Điều kiện, thủ tục thành lập công ty dịch vụ kế toán

5. Công ty kinh doanh dịch vụ kiểm toán

• Có ít nhất 5 kiểm toán viên hành nghề, trong đó phải có 2 thành viên góp vốn (đối với công ty TNHH) hoặc 2 thành viên hợp danh (đối với công ty hợp danh) hoặc chủ doanh nghiệp tư nhân. Kiểm toán viên hành nghề là người đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán theo quy định của Bộ Tài chính.

6. Kinh doanh dịch vụ xếp hạng tín nhiệm

7. Kinh doanh dịch vụ thẩm định giá

Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ hành nghề:

• Công ty TNHH 1 thành viên: Có tối thiểu 3 thẩm định viên có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, trong đó bao gồm cả chủ sở hữu công ty.
• Công ty TNHH 2 thành viên trở lên: Có tối thiểu 3 thẩm định viên có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, trong đó bao gồm tối thiểu 2 thành viên góp vốn.
• Công ty hợp danh: Có tối thiểu 3 thẩm định viên có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, trong đó bao gồm tối thiểu 2 thành viên hợp danh.
• Doanh nghiệp tư nhân: Có tối thiểu 3 thẩm định viên có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, trong đó có 1 thẩm định viên là chủ doanh nghiệp tư nhân;
• Công ty cổ phần: Có tối thiểu 3 thẩm định viên có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá, trong đó tối thiểu phải có 2 cổ đông sáng lập.

8. Kinh doanh dịch vụ giám định về quyền tác giả, quyền liên quan

• Người đứng đầu tổ chức hoặc người được người đứng đầu tổ chức ủy quyền có Thẻ giám định viên sở hữu trí tuệ.
• Có ít nhất 1 giám định viên sở hữu trí tuệ.

9. Kinh doanh dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp

• Người đứng đầu tổ chức hoặc người được người đứng đầu tổ chức ủy quyền phải có chứng chỉ hành nghề dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp.

Các ngành nghề cần bằng cấp, chứng chỉ hành nghề khi hoạt động kinh doanh

Đối với các ngành nghề thông thường, sau khi thành lập thì doanh nghiệp có thể đi vào hoạt động được ngay. Tuy nhiên đối với những ngành nghề dưới đây, ngay sau khi hoàn tất thủ tục thành lập doanh nghiệp để được đi vào hoạt động hoặc để được cấp giấy phép hoạt động (giấy  phép con), thì doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện về bằng cấp hoặc chứng chỉ hành nghề đối với người quản lý, nhân viên như sau:

1. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ phòng cháy, chữa cháy

• Người đại diện theo pháp luật, người đứng đầu cơ sở kinh doanh phải có văn bằng hoặc Chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức về phòng cháy và chữa cháy.

2. Công ty kinh doanh dịch vụ làm thủ tục thuế

• Có ít nhất 2 nhân viên có chứng chỉ hành nghề dịch vụ làm thủ tục về thuế đang làm việc toàn thời gian tại doanh nghiệp.

3. Đại lý làm thủ tục hải quan

• Nhân viên làm đại lý làm thủ tục hải quan của doanh nghiệp phải đáp ứng các điều kiện sau: Có trình độ cao đẳng kinh tế, luật, kỹ thuật trở lên; có chứng chỉ nghiệp vụ hải quan; có mã số nhân viên đại lý làm thủ tục hải quan do cơ quan hải quan cấp.

4. Đại lý bảo hiểm

• Nhân viên thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm phải có chứng chỉ đại lý bảo hiểm do cơ sở đào tạo được Bộ Tài chính chấp thuận cấp như: Chứng chỉ đại lý bảo hiểm nhân thọ, chứng chỉ đại lý bảo hiểm phi nhân thọ, chứng chỉ đại lý bảo hiểm sức khỏe.

5. Môi giới bảo hiểm, hoạt động phụ trợ bảo hiểm

• Đối với dịch vụ tư vấn, đánh giá rủi ro bảo hiểm: Người trực tiếp cung cấp dịch vụ tư vấn bảo hiểm phải có bằng đại học trở lên chuyên ngành bảo hiểm.
• Đối với hoạt động giám định tổn thất bảo hiểm: Có bằng cao đẳng trở lên phù hợp với lĩnh vực giám định và có chứng chỉ về giám định tổn thất bảo hiểm.
• Đối với hoạt động hỗ trợ giải quyết bồi thường bảo hiểm: Có bằng cao đẳng trở lên và có chứng chỉ về hỗ trợ giải quyết bồi thường bảo hiểm.

6. Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ giám định thương mại

• Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ giám định thương mại phải có giám định viên đáp ứng đủ các điều kiện sau: Có trình độ đại học hoặc cao đẳng phù hợp với yêu cầu của lĩnh vực giám định; có chứng chỉ chuyên môn về lĩnh vực giám định trong trường hợp pháp luật quy định phải có chứng chỉ chuyên môn; có ít nhất 3 năm công tác trong lĩnh vực giám định hàng hoá, dịch vụ.

7. Doanh nghiệp kiểm toán năng lượng

• Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ kiểm toán năng lượng phải có đội ngũ kiểm toán viên được cấp chứng chỉ kiểm toán năng lượng.

8. Công ty kinh doanh dịch vụ kiến trúc

• Kiến trúc sư chịu trách nhiệm chuyên môn về kiến trúc hoặc chủ trì thiết kế kiến trúc có chứng chỉ hành nghề kiến trúc.

9. Kinh doanh dịch vụ tư vấn quản lý dự án đầu tư xây dựng

10. Kinh doanh dịch vụ khảo sát xây dựng

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Người là chủ nhiệm khảo sát xây dựng phải có chứng chỉ hành nghề khảo sát xây dựng hạng I, hạng II hoặc hạng II phù hợp với lĩnh vực đề nghị cấp chứng chỉ năng lực.    

11. Kinh doanh dịch vụ tổ chức thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Người đảm nhận chức danh chủ nhiệm, chủ trì thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng các bộ môn của thiết kế xây dựng phải có Chứng chỉ hành nghề thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng.

12. Kinh doanh dịch vụ tư vấn giám sát thi công xây dựng công trình

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Người đảm nhiệm chức danh giám sát trưởng, giám sát thi công phải có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng phù hợp với loại công trình đăng ký cấp chứng chỉ năng lực.

13. Kinh doanh dịch vụ quản lý chi phí đầu tư xây dựng

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Người chủ trì thực hiện quản lý chi phí đầu tư xây dựng phải có chứng chỉ hành nghề định giá xây dựng.

14. Kinh doanh dịch vụ kiểm định xây dựng

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Người chủ trì thực hiện kiểm định xây dựng phải có chứng chỉ hành nghề xây dựng.

15. Kinh doanh dịch vụ quản lý, vận hành nhà chung cư

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Đội ngũ cán bộ, nhân viên đáp ứng yêu cầu về quản lý vận hành nhà ở bao gồm lĩnh vực xây dựng, kỹ thuật điện, nước, phòng cháy, chữa cháy, vận hành trang thiết bị gắn với nhà chung cư và có giấy chứng nhận đã được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn nghiệp vụ về quản lý vận hành nhà chung cư theo quy định của Bộ trưởng Bộ Xây dựng.

16. Kinh doanh dịch vụ lập thiết kế quy hoạch xây dựng

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Người đảm nhận chức danh chủ nhiệm, chủ trì các lĩnh vực chuyên môn về quy hoạch xây dựng; hạ tầng kỹ thuật; giao thông của đồ án quy hoạch có chứng chỉ hành nghề thiết kế quy hoạch xây dựng phù hợp với lĩnh vực chuyên môn đảm nhận.

17. Kiểm định chất lượng giáo dục

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Có ít nhất 10 kiểm định viên có chứng chỉ kiểm định viên chất lượng giáo dục.

18. Kinh doanh dịch vụ tư vấn du học

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Nhân viên trực tiếp tư vấn du học phải có trình độ đại học trở lên; có năng lực sử dụng ít nhất một ngoại ngữ từ bậc 4 trở lên theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam và tương đương; có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ tư vấn du học theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

19. Kinh doanh thuốc thú y, vắc xin, chế phẩm sinh học, vi sinh vật, hóa chất dùng trong thú y; kinh doanh dịch vụ thử nghiệm, khảo nghiệm thuốc thú y.

Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ:

• Người trực tiếp quản lý sản xuất, kiểm nghiệm thuốc thú y phải có Chứng chỉ hành nghề thú y về sản xuất, kiểm nghiệm thuốc thú y;
• Người trực tiếp sản xuất thuốc thú y phải được tập huấn, bồi dưỡng về chuyên môn phù hợp;
• Người quản lý, người trực tiếp bán thuốc thú y phải có Chứng chỉ hành nghề thú y.

20. Kinh doanh dịch vụ kỹ thuật, dịch vụ xét nghiệm, phẫu thuật động vật; kinh doanh dịch vụ tiêm phòng, chẩn đoán bệnh, kê đơn, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe động vật.

Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ:

• Người hành nghề tư vấn, khám chữa bệnh thú y tối thiểu phải có bằng trung cấp chuyên ngành thú y;
• Người hành nghề tiêm phòng cho động vật phải có chứng chỉ tốt nghiệp lớp đào tạo về kỹ thuật do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp tỉnh cấp;
• Người phụ trách kỹ thuật của cơ sở thú y phải có bằng đại học trở lên chuyên ngành thú y, chăn nuôi thú y.

21. Kinh doanh dịch vụ đánh giá sự phù hợp

22. Kinh doanh dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo lường

Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ:

➥ Điều kiện hoạt động của tổ chức cung cấp dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm:

• Có ít nhất 1 nhân viên kỹ thuật phù hợp với mỗi lĩnh vực hoạt động, có bằng tốt nghiệp trung cấp trở lên và đã hoàn thành khóa đào tạo nghiệp vụ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm tương ứng với lĩnh vực hoạt động và theo hướng dẫn của Bộ Khoa học và Công nghệ.

➥ Điều kiện hoạt động của tổ chức kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm được chỉ định:

• Có ít nhất 01 nhân viên kiểm định được chứng nhận, cấp thẻ kiểm định viên đo lường phù hợp với mỗi lĩnh vực hoạt động kiểm định phương tiện đo nhóm 2 được chỉ định.

23. Kinh doanh dịch vụ đánh giá, định giá và giám định giá công nghệ

Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ hành nghề:

➥ Dịch vụ thẩm định giá công nghệ: 

• Có ít nhất 2 thẩm định viên về giá hành nghề đã hoàn thành chương trình cập nhật kiến thức về định giá công nghệ, định giá tài sản trí tuệ do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hoặc công nhận.

➥ Dịch vụ giám định công nghệ:

• Có ít nhất 2 giám định viên tốt nghiệp đại học trở lên với chuyên ngành đào tạo phù hợp với lĩnh vực công nghệ cần giám định, được đào tạo về tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO/IEC 17020:2012 hoặc tiêu chuẩn quốc tế ISO/IEC 17020:2012 và có tối thiểu 3 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực công nghệ cần giám định.

➥ Dịch vụ đánh giá công nghệ:

• Có ít nhất 2 chuyên gia có trình độ tốt nghiệp đại học trở lên với chuyên ngành đào tạo phù hợp với lĩnh vực công nghệ cần đánh giá, có tối thiểu 3 năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực công nghệ cần đánh giá.

24. Kinh doanh dịch vụ bảo vệ

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Người chịu trách nhiệm về an ninh, trật tự của cơ sở kinh doanh dịch vụ bảo vệ phải có bằng tốt nghiệp từ cao đẳng trở lên.

25. Kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự (thuộc lĩnh vực quốc phòng)

• Doanh nghiệp phải có ít nhất 2 cán bộ kỹ thuật có trình độ đại học trở lên thuộc một trong các chuyên ngành điện tử - viễn thông, công nghệ thông tin, toán học, an toàn thông tin.

26. Kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng dành cho người nước ngoài

• Người quản lý, điều hành điểm kinh doanh phải có trình độ từ đại học trở lên và có tối thiểu 3 năm kinh nghiệm quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng.

27. Kinh doanh casino

• Người quản lý, điều hành điểm kinh doanh casino phải có bằng đại học trở lên và có tối thiểu 1 năm kinh nghiệm trong việc quản lý hoạt động kinh doanh casino.

28. Kinh doanh dịch vụ quản lý quỹ hưu trí tự nguyện

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Có tối thiểu 5 người lao động có ít nhất 5 năm làm việc trực tiếp trong lĩnh vực quản lý quỹ hưu trí, quản lý quỹ đầu tư chứng khoán hoặc quản lý quỹ chủ hợp đồng bảo hiểm. Trong đó phải có tối thiểu 3 nhân viên nghiệp vụ có chứng chỉ hành nghề quản lý quỹ do Ủy ban chứng khoán Nhà nước cấp hoặc là thành viên của Hiệp hội các nhà phân tích tài chính (CFA).

29. Kinh doanh dịch vụ xuất khẩu lao động

• Người đại diện theo pháp luật phải có trình độ đại học trở lên, có từ 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực xuất khẩu lao động trở lên, không có tiền án, tiền sự. Doanh nghiệp cần đáp ứng điều kiện về người đại diện theo pháp luật này tại thời điểm xin Giấy phép xuất khẩu lao động hay còn gọi là Giấy phép đưa người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài.

30. Kinh doanh dịch vụ khám chữa bệnh

Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ:

• Bác sỹ, y sỹ, điều dưỡng viên, hộ sinh viên, kỹ thuật viên của cơ sở khám chữa bệnh phải có chứng chỉ hành nghề phù hợp với phạm vi chuyên môn của cơ sở.
• Lương y phụ trách khám chữa bệnh tại phòng khám y học cổ truyền thì phải có giấy chứng nhận là lương y, giấy chứng nhận là người có bài thuốc gia truyền hoặc có phương pháp chữa bệnh gia truyền.

31. Kinh doanh dịch vụ xác định giá đất

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Có ít nhất 3 định giá viên có chứng chỉ định giá đất.

32. Kinh doanh dịch vụ đo đạc và bản đồ

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Người phụ trách kỹ thuật về đo đạc và bản đồ phải có trình độ từ đại học trở lên thuộc chuyên ngành về đo đạc và bản đồ.

33. Kinh doanh dịch vụ thăm dò khoáng sản

• Yêu cầu về bằng cấp, chứng chỉ: Người phụ trách kỹ thuật, người giữ vị trí chủ nhiệm đề án phải có bằng đại học chuyên ngành địa chất thăm dò khoáng sản.

Trên đây, PHÚ THỌ đã tổng hợp và chia sẻ cho bạn những ngành nghề kinh doanh yêu cầu bằng cấp hoặc chứng chỉ hành nghề. Nếu cần tư vấn thêm thông tin về thủ tục thành lập công ty kinh doanh ngành nghề có điều kiện kể trên, bạn có thể liên hệ ngay cho PHÚ THỌ theo số 0968 680 590 (Việt Trì) - 0968.680.590 (Lâm Thao) - 0968 680 590 (Phú Thọ) để được hỗ trợ.

Một số câu hỏi về bằng cấp, chứng chỉ hành nghề khi thành lập công ty